Κ.Σ.Σ.Ε. ΕΠΙΣΙΤΙΣΜΟΥ - ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ - ΖΑΧΑΡΩΔΩΝ

  Σχετικά με τις Διαιτητικές Αποφάσεις των Κλαδικών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας Επισιτισμού και Ζαχαρωδών  


    
    Τον Αύγουστο του 2016 εκδόθηκαν, οι Δ.Α. για τους όρους αμοιβής και εργασίας των εργαζομένων στα Επισιτιστικά και Τουριστικά καταστήματα όλης της χώρας, καθώς και των εργαζομένων στα εργαστήρια και τις βιομηχανίες ζαχαρωδών προϊόντων (Ιούλιος 2016). Είχε προηγηθεί η έκδοση των Δ.Α. για τις δύο Κ.Σ.Σ.Ε. από Τριμελής επιτροπή του Ο.ΜΕ.Δ. που προέκυψαν μετά από μονομερή προσφυγή της Ομοσπονδίας Επισιτισμού – Τουρισμού (Π.Ο.Ε.Ε. – Υ.Τ.Ε.) στη Διαιτησία (βάσει απόφασης του ΣτΕ 2307/2014) στις οποίες οι εργοδότες έκαναν έφεση. Να θυμίσουμε ότι η Κ.Σ.Σ.Ε. στον Επισιτισμό (Δ.Α. 36/2010) είχε λήξει αναγκαστικά στις 14-8-2012 ύστερα από την καταγγελία της από τους εργοδότες, ομοίως και η Κ.Σ.Σ.Ε. στα Ζαχαρώδη (Σ.Σ.Ε. 29.7.2010) που έληξε στις 29-10-2012. Και οι δυο αυτές Συμβάσεις είχαν κηρυχτεί από το υπουργείο εργασίας ως Υποχρεωτικές και δέσμευαν όλους τους εργαζόμενους και εργοδότες ανεξαιρέτως.
 

Η κατάσταση που επικρατεί στον Κλάδο

    Έτσι όλα αυτά τα χρόνια, οι εργαζόμενοι στον Επισιτισμό, στα Ζαχαρώδη και με τον ένα ή τον άλλον τρόπο και στον Τουρισμό, έχουν υποστεί απώλειες πάνω από 30% στην καλύτερη περίπτωση στον μισθό τους και στο ύψος του βασικού μισθού (586 μικτά) ή και πιο κάτω. Είναι το αποτέλεσμα εφαρμογής όλων των μνημονιακών νόμων, των βάρβαρων αντεργατικών μέτρων, της ασυδοσίας και τρομοκρατίας των εργοδοτών που έχει κάνει τις Κλαδικές Σ.Σ.Ε., τα Εργατικά Δικαιώματα συνολικά, είδος προς εξαφάνιση. Ωστόσο, η καταβαράθρωση των μισθών αποτελεί τη μία όψη του νομίσματος, αφού οι εργοδότες συνολικά στον κλάδο πληρώνουν άμα θέλουν και όσο θέλουν, ασφαλίζουν όποτε θέλουν και άμα θέλουν, δεν δίνουν δώρα, επιδόματα ή τριετίες για όσους τις δικαιούνται, προσβάλουν την αξιοπρέπεια των εργαζομένων, εκμεταλλεύονται όλο το «οπλοστάσιο» της επισφάλειας (προγράμματα voucher, μαθητείας, επιδοτήσεις κτλ). Τέλος στην περίπτωση που κάποιος αντιδράσει ή συνδικαλιστεί τον περιμένει η απόλυση/το εισιτήριο για την «χαβούζα» της ανεργίας. Με λίγα λόγια, τα σύγχρονα κάτεργα και οι εργασιακές γαλέρες «ζουν και βασιλεύουν» στον κλάδο.
Ο Ο.ΜΕ.Δ. στις υπηρεσίες των μνημονίων και των εργοδοτών
 

Οι Αποφάσεις
     Με όλες τις προηγούμενες αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο (Μεσοπρόθεσμο 2012, Π.Υ.Σ. 6 κλπ) ο Ο.ΜΕ.Δ. έχει μετατραπεί σε όργανο επιβολής του μνημονιακού καθεστώτος στο εργασιακό σκέλος, εξυπηρετώντας καθαρά τα συμφέροντα των εργοδοτών. Έτσι οι δύο Δ.Α. που προέκυψαν καταδικάζουν τους εργαζόμενους του κλάδου στην φτώχεια, επιβάλλοντας μειώσεις στους μισθούς 25,3% για τους εργαζόμενους στα Ζαχαρώδη και 22,5% για τους εργαζόμενους στον Επισιτισμό. Επίσης επιβλήθηκε και έξτρα ακρωτηριασμός στα επιδόματα, όπου αποτελούν και αυτά μέρος του μισθού: Μείωση του επιδόματος πολυετίας κατά 29,9% στον Επισιτισμό, μείωση των τριετιών από 10 σε 6, και κατάργηση του επιδόματος ανθυγιεινής εργασίας για τα Ζαχαρώδη. Το σημαντικότερο στην όλη υπόθεση είναι ότι οι αποφάσεις αυτές, εκδόθηκαν βάσει των στοιχείων του ΙΚΑ όσον αφορά τις μεταβολές στους μισθούς και στις ώρες απασχόλησης (η πραγματική κατάσταση είναι πολύ πιο δραματική), καθώς και με κριτήριο την πτώση της ανταγωνιστικότητας, την κατάσταση της ελλ. οικονομίας, την επιχειρηματικότητα κτλ. Έτσι θα βγαίνουν πλέον οι αποφάσεις του Ο.ΜΕ.Δ., ρίχνοντας τα βάρη της κρίσης στων εργαζομένων την πλάτη. 

    Ωστόσο η ισχύς των δυο αποφάσεων είναι περιορισμένη καθώς για να εφαρμόζονται θα πρέπει ο εργαζόμενος να είναι μέλος του Συνδικάτου/Σωματείου (Π.Ο.Ε.Ε. - Υ.Τ.Ε.) και αντιστοίχως ο εργοδότης να είναι μέλος των εργοδοτικών ενώσεων που υπέγραψαν την Σύμβαση!

   

Κλαδική Σύμβαση Εργασίας των Ζαχαρωδών

Δ.Α.(Β΄ΒΑΘΜΙΑ) 7/2016 για τους όρους αμοιβής και εργασίας των βιομηχανικών -βιοτεχνικών επιχειρήσεων καθώς και λοιπών εργαστηρίων Ζαχαρωδών προϊόντων όλης της χώρας. Πράξη Κατάθεσης: Υπ. Εργασίας.9/13.10.2016)

 Κείμενο                            Πίνακας

    *Για τους εργαζόμενους που προσλήφθηκαν μετά την 19/11/2013 ή/και δεν είναι μέλη Σωματείου ή οι εγροδότες δεν είναι μέλη κάποιας ένωσης που υπογράφει την παραπάνω Σύμβαση, ισχύει η Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας με τις τριετίες και το επιδομα γάμου. 

     *Για τους παλιούς εργαζόμενους που έχουν υπογράψει ατομική σύμβαση πριν την 19/11/2013, η οποία δεν έχει τροποποιηθεί (δηλαδή δεν έχουν υπογράψει νέα ατομική σύμβαση με τον εργοδότη), εξακολουθεί να ισχύει η τελευταία Κλαδική Σύμβαση των Ζαχαρωδών, πλην τα επιδόματα που καταργούνται βάσει της Π.Υ.Σ. 6. 

*Τελευταία Αορίστου Κλαδική Σύμβαση Εργασίας των Ζαχαρωδών:

Κείμενο           Πίνακας         Κωδικοποίηση

 

Κλαδική Σύμβαση Εργασίας του Επισιτισμού

Δ.Α.(Πενταμελους) 8/2016 για τους όρους αμοιβής και εργασίας του προσωπικού των τουριστικών και επισιτιστικών καταστημάτων (εστιατόρια, ταβέρνες, καφενεία, μπαρ κλπ) Πράξη Κατάθεσης Υπ. Εργασίας. 10/13.10.2016)

      Κείμενο - Πίνακας                           

 *Για τους εργαζόμενους που προσλήφθηκαν μετά την 11/8/2012 ή/και δεν είναι μέλη Σωματείου ή οι εγροδότες δεν είναι μέλη κάποιας ένωσης που υπογράφει την παραπάνω Σύμβαση, ισχύει η Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας με τις τριετίες και το επιδομα γάμου. 

     *Για τους παλιούς εργαζόμενους που έχουν υπογράψει ατομική σύμβαση πριν την

11/8/2012, η οποία δεν έχει τροποποιηθεί (δηλαδή δεν έχουν υπογράψει νέα ατομική σύμβαση με τον εργοδότη), εξακολουθεί να ισχύει η τελευταία Κλαδική Σύμβαση του Επισιτισμού, πλην τα επιδόματα που καταργούνται βάσει της Π.Υ.Σ. 6.

Τελευταία Υποχρεωτική Κλαδική Σύμβαση Εργασίας του Επισιτισμού:

Κείμενο           Πίνακας         Κωδικοποίηση

 

Τι θέλουν πραγματικά οι εργοδότες
     Οι αποφάσεις αυτές δεν ικανοποίησαν διόλου τον ΣΕΒ, την ΓΣΕΒΕΕ, την ΟΕΖΕ (ζαχαροπλάστες) κλπ, οι οποίοι κατέθεσαν αγωγή στο Πρωτοδικείο, ζητώντας κι άλλες μειώσεις στους μισθούς στο ύψος της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε., κατάργηση αρκετών επιδομάτων, κατάργηση όλων των ωριμάνσεων και τριετιών για όλους τους εργαζόμενους επικαλούμενοι την Π.Υ.Σ 6. Ουσιαστικά δεν θέλουν να υπάρχουν καθόλου Σ.Σ.Ε. με ότι αυτές κατοχύρωναν τόσο στο μισθολογικό μέρος όσο και στο θεσμικό. Επίσης εξαγριώνονται με το δικαίωμα της μονομερούς προσφυγής (των εργαζομένων), έστω και σε έναν Ο.ΜΕ.Δ. που βγάζει αποφάσεις υπέρ τους. Εξάλλου περιμένουν και την ψήφιση του νέου νόμου για τα εργασιακά που θα τα επιβάλει όλα αυτά.

    Παρόμοια είναι η κατάσταση και με την Κλαδική Σ.Σ.Ε. στον Τουρισμό όπου οι εργοδότες την υπογράφουν κάθε χρονο, ώστε να μην την τηρούνε!, γιατί ομοίως, η Σύμβαση ισχύει μόνο για τα μέλη των Σωματείων (εργοδοτών και εργαζομένων) ή αμφισβητείται με πλάγιο τρόπο, αφού οι εργοδότες αποχωρούν από τις εργοδοτικές ενώσεις, ιδρύοντας κίτρινα Σωματεία/Ενώσεις Προσώπων, υπογράφοντας μνημονιακές επιχειρησιακές Συμβάσεις στο ύψος της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. ή και κάτω από αυτήν (Ξενοδοχεία Metropolitan στη Θες/νίκη και Theoxenia στη Χαλκιδική). 

   Παράλληλα δρομολογείται η πλήρη κατάργηση των εφάπαξ παροχών και των επικουρικών συντάξεων των ξενοδοχοϋπαλλήλων με την ενοποίηση των ταμείων. Οι εισφορές και η περιουσία των εργαζομένων θα εξατμιστούν!

    Υπεύθυνοι για όλες αυτές τις μειώσεις και κατάργηση των δικαιωμάτων μας είναι η ηγεσία της Γ.Σ.Ε.Ε. (ΠΑΣΚΕ – ΔΑΚΕ) που επιδιώκει συνεργασία με τον ΣΕΒ (Σύνδεσμος Ελλήνων Βιομηχάνων) για τα εργασιακά, με την πολιτική του «λιγότερου κακού» που πάντα καταλήγει στο χειρότερο κακό, σπέρνοντας αυταπάτες στους εργαζόμενους.
    Η Αντεπίθεση των Εργαζομένων στον Επισιτισμό- Τουρισμό καλεί όλους τους εργαζόμενους να παλέψουμε για :
· Άμεση επαναφορά των κλαδικών συμβάσεων, στα επίπεδα προ-μνημονίων
· Καθολική και Υποχρεωτική εφαρμογή τους για όλους τους εργαζόμενους
· Αξιοπρεπή και σταθερή εργασία για όλους τους εργαζόμενους,

*Για τους όρους αμοιβής και ασφάλισης των σερβιτόρων
1. Γενικά στοιχεία
   Οι σερβιτόροι και οι βοηθοί τους αμείβονται με το εκάστοτε οριζόμενο από την οικεία αγορανομική διάταξη υποχρεωτικό ποσοστό φιλοδωρήματος, όπως αυτό προσδιορίσθηκε στο άρθρο 54 του Ν 2224/1994.
   O νόμιμος ελάχιστος μισθός των σερβιτόρων είναι αυτός που αναλογεί στα υποχρεωτικά φιλοδωρήματα, εκτός αν υπολείπεται του εκάστοτε προβλεπόμενου ημερομίσθιου του ανειδίκευτου εργάτη, οπότε ως νόμιμος (ελάχιστος) μισθός θεωρείται το κατώτατο αυτό ημερομίσθιο ασφαλείας.
    Στην περίπτωση που τα ποσοστά αυτά υπολείπονται του εκάστοτε ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη, υπολογιζόμενου χωρίς καμία προσαύξηση επιδομάτων, ο εργοδότης οφείλει να καταβάλει τη διαφορά. Για τον υπολογισμό της αμοιβής γίνεται εκκαθάριση κατά μήνα των εισπραχθέντων ως άνω ποσοστών, τα οποία οφείλουν να αποδίδουν στους σερβιτόρους οι καταστηματάρχες, διανέμοντες αυτά ανάλογα με τον αριθμό τους, στους σερβιτόρους και τους βοηθούς τους ή μόνο στους πρώτους αν δεν υπάρχουν οι δεύτεροι.
   Την κατά περίπτωση αμοιβή σερβιτόρου δικαιούται κάθε πρόσωπο, το οποίο σερβίρει πελάτες του καταστήματος. Οι σερβιτόροι δικαιούνται αμοιβής μόνο για τα είδη που προσφέρουν σε καθήμενους πελάτες του καταστήματος.
   Η αμοιβή που δίδεται στους σερβιτόρους των καφενείων, ζαχαροπλαστείων, γαλακτοπωλείων, μπαρ, ουζερί, αναψυκτηρίων, καφεζυθοζαχαροπλαστείων, κυλικείων γενικά και λοιπών παρόμοιων καταστημάτων, καθορίζεται σε ποσοστό 16% στο λογαριασμό των πελατών προ της αφαίρεσης του δημοτικού φόρου και ΦΠΑ.
   Η αμοιβή που δίδεται στους σερβιτόρους των εστιατορίων, ζυθεστιατορίων, οινομαγειρείων, ταβερνών, πιτσαριών, κέντρων διασκέδασης γενικά, καθώς και γαλακτοπωλείων, που προσφέρουν και χορτοφαγία και των μικτών αυτών ανεξάρτητα της κατηγορίας κατάταξής τους, καθορίζεται σε ποσοστό 13% στο λογαριασμό των πελατών, από το οποίο το μεν 10% δίνεται στους σερβιτόρους, το δε 3% στους βοηθούς τους, εφόσον υπάρχουν βοηθοί. Αν δεν υπάρχουν βοηθοί, η αμοιβή καθορίζεται σε ποσοστό 11% στους λογαριασμούς των πελατών προ της αφαίρεσης του δημοτικού φόρου και ΦΠΑ.
2. Κατάταξη των σερβιτόρων σε ασφαλιστικές κλάσεις
   Οι ασφαλιστικές εισφορές των αμειβόμενων με κυμαινόμενες αποδοχές μισθωτών, όπως εν προκειμένω των σερβιτόρων, υπολογίζονται με βάση τα τεκμαρτά ημερομίσθια των ασφαλιστικών κλάσεων της κατάταξης, όπως αυτά διαμορφώνονται κάθε φορά. Η κατάταξη σε ασφαλιστική κλάση για τον υπολογισμό των εισφορών των σερβιτόρων δεν ισχύει για τους αμειβόμενους με σταθερές αποδοχές όταν οι σταθερές αποδοχές υπερβαίνουν τις τεκμαρτές της κλάσης κατάταξής τους. Σε αυτή την περίπτωση ασφαλίζονται επί σταθερών αποδοχών.
   Για παράδειγμα, ο υπολογισμός των εισφορών, σερβιτόρου εργαζόμενου σε κέντρο διασκέδασης όσον αφορά το έτος 2012, γίνεται με βάση το τεκμαρτό ημερομίσθιο της 16ης ασφαλιστικής κλάσης, ήτοι τα 54,60 €. Αν όμως αμείβεται με σταθερό ημερομίσθιο ανώτερο του ως άνω τεκμαρτού ημερομισθίου, π.χ. με 60,00 €, τότε ο υπολογισμός των εισφορών γίνεται με βάση το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο (Βλ. σχετική εκτενή ανάλυση του γράφοντος με τίτλο «Κατώτατα όρια αποδοχών ΕΓΣΣΕ και τεκμαρτά ημερομίσθια του ΙΚΑ για το έτος 2012»
3. Επιδόματα
Τα επιδόματα που δικαιούνται οι σερβιτόροι είναι τα εξής:
α. Επίδομα γάμου σε ποσοστό 10%.
β. Επίδομα τουριστικής εκπαίδευσης ταχύρρυθμης εκπαίδευσης τουριστικής σχολής σε ποσοστό 6%.
γ. Επίδομα τουριστικής εκπαίδευσης μέσης τουριστικής σχολής σε ποσοστό 10%.
δ. Επίδομα τουριστικής εκπαίδευσης ανώτερης βαθμίδας σε ποσοστό 15%.
ε. Επίδομα τριετιών σε ποσοστό 10% και μέχρι πέντε (5) τριετίες.
   Ο μισθός επί του οποίου υπολογίζονται τα διάφορα επιδόματα, εκτός από το επίδομα τριετίας, είναι το βασικό ημερομίσθιο του ανειδίκευτου εργάτη της ΕΓΣΣΕ x 25. Το βασικό ημερομίσθιο από 1.7.2011 ορίζεται σε 33.57 €, συνεπώς ο μισθός αυτός ανέρχεται για το εν λόγω διάστημα στα 33.57 x 25. Επισημαίνεται ότι ο συμβολικός μισθός* των σερβιτόρων επί τη βάσει του οποίου υπολογίζεται το επίδομα τριετιών κατά τα οριζόμενα στη συλλογική σύμβαση των εργαζομένων στα τουριστικά και επισιτιστικά καταστήματα, ανέρχεται από 1.7.2011 στα 187,90 €. Επεξηγηματικά αναφέρεται όσον αφορά τη συμφωνία μεταξύ του εργοδότη και του μισθωτού σερβιτόρου, ότι τα επιδόματα αυτά δεν οφείλονται στην περίπτωση που ο νόμιμος εκ φιλοδωρημάτων μισθός τα καλύπτει μαζί με το ημερομίσθιο ασφαλείας, αυτή είναι άκυρη αφού απολήγει σε μείωση ελάχιστων νόμιμων αποδοχών του σερβιτόρου (ΑΠ 118/1997).
4. Αποδοχές αδείας
   Οι μισθωτοί που αμείβονται με ποσοστά εις βάρος των πελατών της επιχείρησης (σερβιτόροι), δικαιούνται ως αποδοχές αδείας τόσα τεκμαρτά ημερομίσθια του ΙΚΑ (της οικείας ασφαλιστικής κλάσης) όσος είναι ο αριθμός των εργασίμων ημερών που δικαιούνται να λάβουν ως άδεια, ανάλογα με το χρόνο υπηρεσίας τους (άρθρο 3 παρ. 4 του ΑΝ 539/1945, σε συνδυασμό με το εκδοθέν κατ’ εξουσιοδότηση αυτού ΒΔ της 15.11.1949).
5. Αποζημίωση απόλυσης
   Για τον υπολογισμό της αποζημίωσης των μισθωτών που αμείβονται με ποσοστά, εν προκειμένω των σερβιτόρων, λαμβάνεται ως βάση ο μέσος όρος των ποσοστών που έλαβε ο κάθε μισθωτός κατά το τελευταίο δίμηνο πριν την απόλυσή του. Το ποσό της αποζημίωσης δεν είναι δυνατόν να είναι μικρότερο από εκείνο που προκύπτει με βάση τη μισθολογική κλάση στην οποία ο μισθωτός κατατάσσεται από το ΙΚΑ, σύμφωνα με τον πίνακα κατάταξης σε ασφαλιστικές κλάσεις των αμειβόμενων με κυμαινόμενες αποδοχές μισθωτών (άρθρο 5 παρ. 2 του Ν 3198/1955).
6. Βιβλιάριο υγείας
   Στο άρθρο 14 παρ. 1 της υπ’ αριθ. Α1β/8577/1983 απόφασης του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, που ισχύει από 8.9.1983, ορίζεται ότι «όσοι ασκούν ή επιθυμούν να ασκήσουν το επάγγελμα του χειριστή τροφίμων ή ποτών είτε ως ειδικοί επαγγελματίες είτε ως υπάλληλοι ή εργάτες ή βοηθοί αυτών ή απασχολούνται με οποιαδήποτε σχέση σε ξενοδοχεία, δημόσια λουτρά, καθαριστήρια, κομμωτήρια, κουρεία, εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία, καφενεία ή άλλες επιχειρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος, παρέχοντας τις υπηρεσίες τους στο κοινό, πρέπει να είναι εφοδιασμένοι με βιβλιάριο υγείας, στο οποίο να βεβαιώνεται ότι ο κάτοχός του δεν πάσχει από μεταδοτικό νόσημα και δεν είναι φορέας εντερικών παθογόνων μικροβίων, ιών και παρασίτων». Με βάση τα ανωτέρω, προκύπτει ότι η σύμβαση εργασίας με μισθωτό των πιο πάνω κατηγοριών, συμπεριλαμβανομένου και του σερβιτόρου, που στερείται του εν λόγω βιβλιαρίου, λογίζεται άκυρη και μηδέποτε γενομένη. Περαιτέρω, από τη διατύπωση της διάταξης αυτής, που αποσκοπεί στην προστασία της δημόσιας υγείας, συνάγεται ότι οφείλουν να εφοδιάζονται με βιβλιάριο υγείας όχι όλοι όσοι απασχολούνται στις παραπάνω επιχειρήσεις αλλά εκείνοι οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες προς το κοινό που προϋποθέτουν άμεση επαφή τους με τον καταναλωτή του τροφίμου ή ποτού ή με το χρήστη των υπηρεσιών. Συνεπώς, απασχολούμενοι στις επιχειρήσεις αυτές που δεν παρέχουν υπηρεσίες συνεπαγόμενες την άμεση επαφή τους με τον καταναλωτή του τροφίμου ή ποτού ή με το χρήστη των υπηρεσιών δεν είναι υποχρεωμένοι, αν δεν ορίζεται το αντίθετο από ειδική διάταξη, να εφοδιάζονται με βιβλιάριο υγείας. Επίσης, απασχολούμενοι στις επιχειρήσεις αυτές που δεν παρέχουν υπηρεσίες συνεπαγόμενες την άμεση επαφή τους με το κοινό, όπως είναι π.χ. οι μουσικοί, οι λογιστές, οι υπάλληλοι γραφείου, οι γραμματείς, οι γενικοί διευθυντές, οι διευθυντές κ.λπ., δεν είναι υποχρεωμένοι αν δεν ορίζεται το αντίθετο από ειδική διάταξη, να εφοδιάζονται με βιβλιάριο υγείας (ΑΠ 79/2000).
7. Απαγορευτικές διατάξεις
α. Απαγορεύεται στους καταστηματάρχες να παρακωλύουν με οποιονδήποτε τρόπο την εκ μέρους των σερβιτόρων είσπραξη του ανωτέρω φιλοδωρήματος επί του λογαριασμού από τους πελάτες.
β. Απαγορεύεται στους εργοδότες να χρησιμοποιούν τους σερβιτόρους τους με οποιονδήποτε τρόπο για τη μεταφορά τροφίμων της επιχείρησης και στην καθαριότητα των αφοδευτηρίων, δαπέδων και υαλοπινάκων καθώς και τους βοηθούς στη μεταφορά με χειράμαξα και τον καθαρισμό αφοδευτηρίων.
γ. Τα χαρακτηριζόμενα ως οινοπωλεία, οινοπαντοπωλεία, εφόσον παρέχουν στους πελάτες οποιοδήποτε παρασκευαζόμενο φαγητό, απαγορεύεται να απασχολούν ως σερβιτόρους ή βοηθούς τους υπαλλήλους-πωλητές ειδών παντοπωλείου.
9. Προϋπηρεσία
   Η προϋπηρεσία των σερβιτόρων και βοηθών σερβιτόρων, για τον υπολογισμό του επιδόματος πολυετούς υπηρεσίας γίνεται με βάση είτε βεβαίωση του εργοδότη, κατά το Ν 1599/1986, είτε το ασφαλιστικό βιβλιάριο του ΙΚΑ, συνοδευόμενο από υπεύθυνη δήλωση του εργαζόμενου, κατά το Ν 1599/1986.
10. Πτυχίο τουριστικής εκπαίδευσης
   Το πτυχίο (αποδεικτικό) τουριστικής εκπαίδευσης των εργαζομένων είναι προϋπόθεση για την καταβολή του επιδόματος τουριστικής εκπαίδευσης που προβλέπεται από προηγούμενες ΣΣΕ ή ΔΑ, εφόσον αποδεδειγμένα το γνωστοποιεί ο εργαζόμενος στον εργοδότη. Η γνωστοποίηση αποδεικνύεται με σχετική βεβαίωση και σφραγίδα του εργοδότη σε ακριβές αντίγραφο του γνωστοποιημένου πτυχίου ή με αποδεικτικό επίδοσης δικαστικού επιμελητή.